Edukacja przyrodnicza
"Przyroda to ziemia, woda i powietrze wraz z żyjącymi organizmami. Przyroda to wszelkie zjawiska na ziemi, takie jak mgła, rosa, wiatr, burza. Przyroda wreszcie to Ty, twój organizm i procesy w nim zachodzące. Jesteś cząstką przyrody, więc aby dobrze poznać otaczające Cię środowisko, musisz poznać siebie..."
Warto wiedzieć, że edukacja przyrodnicza rozwija dziecko wszechstronnie:
- kontakt z przyrodą wywołuje u dzieci żywe uczucia; poznanie przyrody rozwija uczucia estetyczne, np. piękno zachodzącego słońca, rosa osadzona na płatkach róży, misternie utkana sieć pająka czy kolorowe skrzydła motyla dokładne obserwacje poparte rzetelną wiedzą kształtują uczucia estetyczne u dzieci,
- poglądowy i ekspresyjny charakter procesów zachodzących w przyrodzie ułatwia poznanie istniejących prawidłowości; wiele związków i przyczynowych zależności w przyrodzie dzieci dostrzegają, np. silny wiatr i opadanie liści jesienią czy zapowiadający wiosnę przylot skowronków,
- wszelkie zjawiska są zmienne; dzieci intuicyjnie uświadamiają sobie, że świat egzystuje poza naszą świadomością, że jest materialny i wszystko w nim podlega określonym prawom, np. z pąka powstaje kwiat, z niego owoc, a z nasion tego owocu po zasianiu ich rozwija się nowa roślina,
- wszelkie zjawiska maja przyczynę; dzieci obserwują, że śnieg topnieje, ponieważ ogrzewa go słońce, kwiaty więdną, gdy nie są podlewane,
- zajęcia przyrodnicze rozwijają intelektualnie; w toku zajęć przyrodniczych powstają możliwości dokonywania różnorodnych obserwacji i podejmowania badań o zróżnicowanym stopniu trudności.
Myślenie dziecka jest w znacznym stopniu obrazowe i związane z konkretnym działaniem:
- różnorodne i systematycznie prowadzone zajęcia przyrodnicze kształcą zdolność koncentracji uwagi; zjawiska przyrodnicze przyciągają uwagę dzieci, ich spostrzeganie wywołuje na ogół reakcje emocjonalne dziecko obserwując, skupia uwagę na obiekcie badań, nie rozprasza jej na inne zjawiska,
- poznawanie przyrody sprzyja rozwijaniu zainteresowań; dziecko, stykając się ze zwierzętami, roślinami i różnymi zjawiskami przyrody , napotyka na coraz to nowe problemy. W kontaktach z przyrodą rozwija zainteresowania otaczającym światem, odczuwa radość z odkrywania i przeżywania przyrody, poszukuje, odkrywa, docieka.
Musimy pamiętać, że przyroda "od zawsze" pełniła znaczącą rolę w edukacji i wychowaniu najmłodszych dzieci. Dziecko w przedszkolu, obcuje z przyrodą w toku codziennych zabaw i prac w ogrodzie przedszkolnym, podczas obserwacji dokonywanych na spacerach i na wycieczkach. Dziecko ma kontakt z przyrodą w kolejnych porach roku zgodnie z kalendarzem pracy w przedszkolu.